Slużebność – definicja
Slużebność to jedno z instytutow prawnych, które regulują stosunki między właścicielami sąsiednich nieruchomości. Zgodnie z polskim prawem, slużebność jest ograniczonym prawem rzeczowym, które przysługuje właścicielowi jednej nieruchomości (dominansu) i polega na korzystaniu z określonych dóbr, będących częścią innej nieruchomości (sługi). Slużebność umożliwia dominansowi wykonywanie określonych czynności lub korzystanie z dóbr, które należą do sługi, bez konieczności posiadania ich własności.
Zastosowanie slużebności w polskim prawie
Slużebność znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach polskiego prawa, głównie w zakresie użytkowania nieruchomości. Przykłady zastosowania slużebności mogą obejmować:
- Slużebność drogowa – umożliwia dominansowi korzystanie z drogi lub przejścia, które znajduje się na terenie sługi, np. umożliwia przejście do własnego domu przez działkę sąsiada.
- Slużebność przesyłu – umożliwia dominansowi korzystanie z istniejącej sieci instalacji (np. energetycznej, wodociągowej) znajdującej się na terenie sługi.
- Slużebność widoku – umożliwia dominansowi zachowanie określonych widoków zlokalizowanych na nieruchomości sąsiedniej.
- Slużebność odprowadzania wód opadowych – umożliwia dominansowi odprowadzaniewód z opadów atmosferycznych na nieruchomość sąsiednią.
Ustanawianie slużebności
Slużebność może być ustanowiona na podstawie umowy między stronami, ale również w drodze orzeczenia sądu. W przypadku umowy, jej treść musi być precyzyjnie określona oraz musi zostać spisana na piśmie. Umowa slużebności powinna zawierać informacje dotyczące jej przedmiotu, zakresu, okresu trwania oraz wysokości ewentualnego wynagrodzenia. Ważne jest również określenie praw i obowiązków stron w związku z korzystaniem z slużebności.
W przypadku ustanowienia slużebności przez sąd, decyzję podejmuje się na wniosek jednej ze stron, na podstawie własnego uznania. Sąd ustala treść i zakres slużebności, biorąc pod uwagę interesy obu stron oraz zasady współżycia społecznego.
Wygaśnięcie slużebności
Slużebność może wygasnąć w wyniku umowy między stronami, w przypadku zrzeczenia się jej przez jedną ze stron, lub na skutek wygaśnięcia okresu na jaki została ustanowiona. Ponadto, slużebność może zostać wygaszona w wyniku zniszczenia nieruchomości sługi lub jej nieodwracalnej zmiany.
Wygaśnięcie slużebności pociąga za sobą konieczność zaprzestania korzystania z dóbr objętych jej zakresem oraz przywrócenie pierwotnego stanu rzeczy. W przypadku umowy o slużebność, wygaśnięcie następuje na podstawie woli stron, a w przypadku wygaśnięcia na skutek innych czynników, konieczne jest zawiadomienie drugiej strony o wygaśnięciu slużebności.
